Erol KÖMÜR
İstanbul-2021
Çocuklarda Zekanın Mikyası” adlı eser Alfred Bineth ve Dr. Simon tarafından 1905 te hazırlanan zeka testi olup 1914 yılında İbrahim Alaeddin bey tarafından tercüme edilip yayınlanmış ve kısa sürede tükenip 1915 yılında ikinci baskısı yapılmıştır. 1931’de yeni harfler ile de basılmıştır. Dönemin eğitim dergilerinde özeti ve tanıtım yazılarına da yer verilmiştir. Darülmuallimin ve Darülmuallimat’da (Erkek Öğretmen Okulu, Kız Öğretmen Okulu) bizzat İbrahim Alaeddin bey tarafından uygulama eğitimleri verilmiştir. İbrahim Alaeddin beyin zeka testleri hakkında yaptığı bu çalışmalar Maarif Vekaleti tarafından taltif edilmiştir.
Türkiye’de uygulanan, eğitimi verilen ilk zeka testi olma özelliğine sahip olan test uzun müddet okullarda uygulanmıştır. Bu eser, zekâya, muhakemeye, belleğe, sürat-i intikale, düşüncenin gelişim derecesine ve etkinliğine, görgüye, duygulara, öğrenime, doğuştan ve sonradan kazanılan yetenek ve özelliklere göre, çocuğun "normal" olup olmadığını ve hangi noktalarda ilerleyip ilerlemediğini anlamaya yöneliktir. Bahsi geçen özellikleri yaşlara göre sınıflandırmaktadır. Testin uygulanmasına yönelik uygulayıcılara önemli tavsiyelerde bulunmaktadır. Söz konusu tavsiyelere alanda uygulama yapan zeka testi uygulayıcıları günümüzde de riayet etmektedir.
ENDERUN MEKTEBİ’NDE EĞİTİM SİSTEMİ VE TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNE ETKİLERİ
Enderun Mektebi Talimatı
Etkinliklerle Tarih Öğretimi
ENDERUN MEKTEB-I INSTRUCTIONS
ENDERUN MEKTEB-I INSTRUCTIONS download link...
The lnstruction for Enderun-u Humayun Mekteb-i Alisi is one of the most meaningful documents I have encountered in the Ottoman archive documents during my research about the Enderun School.
The legal basis of two important undertakings for the revitalization of the Enderun School in the 20th century makes the document important. Besides being a basis for future studies on the education la it took over the legacy of the establishment of educational institutions of the Republic of Turkey Ottoman Empire, and the period of operation of educational services; it is an important document because it provides first-hand information about teacher, student, administrative relations, teaching methods, examination systems, measurement methods, boarding life, communication with upper institutions, relations with other educational institutions and many more.
Findings included in the study content prepared for publication in the Covid-19 process, and experience of Enderun School in school hygiene and health made it meaningful.
About Enderun School lnstruction, Enderun School and Turkish Education History will make important contributions to the researches to be made .
I. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ ALBÜMÜ 23 Nisan 1920
UKRAYNA RUSYA TÜRKİYE Makaleler Mecmuası
Ukrayna Türkiye Rusya (Makaleler Mecmuası) adlı kitabın kapağında ve içeriğinde açıkça Ukrayna Halaskar Cemiyet-i İttihadiyesi (Ukrayna Birleşik Kurtuluş Cemiyeti) yayını olduğu ifade edilmektedir. Kitap, Doktor Leonkin Chelsky, Profesör Mihalov Kruchensky, V. Doroschenko, M. Melenevsky, A. Jok’un kaleme aldıkları; Ukrayna ve Türkiye Tarihi, Ukrayna Tarihine Rücu Bir Nazar, Rus Ukraynasında Tarihi Fırkalar, Ukraynalıların Faaliyet-i Medeniyesi, Rus Ukraynası adlı seçilmiş makalelerden oluşmaktadır. Ayrıca, yazarların ortak bir önsözü, Ukrayna Cemiyet-i İstihlasiyesininTürk Milletine Hitabesi, Avrupa Efkar-ı Umumiyesine, Ukrayna Cemiyet-i İstihlasiyesinin Programı adlı cemiyet adına kaleme alınmış yazarsız üç bölüm ile o günkü Ukrayna Milliyetçileri için kurmak istedikleri Ukrayna devletinin haritası yer almaktadır. Ukraynalıların anavatanların ve komşu ülkelerdeki nüfuslarını gösteren detaylı bir tablo bulunmaktadır.
Kitap İstanbul’da Matbaa-i Hayriye ve Şürekası adıyla faaliyet gösteren matbaada Türkçe olarak Osmanlıca elifba ile basılmıştır. I. Dünya Savaşı’nın en şiddetli döneminde İstanbul’da basın ve yayıma en sert sansürün uygulandığı dönemde kitabın basılıp yayımlanmasında bir engel ile karşılaşılmamış olması dönem hükümetinin politikaları ile çelişen bir içeriğe sahip olmadığı o günkü koşullar itibari ile öne sürülebilir. Eser içeriğinde Rusya başta olmak üzere Türkiye (Osmanlı Devleti), Avusturya-Macaristan, Almanya, Polonya, İsveç, İngiltere, Fransa, Bulgaristan, Yunanistan başta olmak üzere dönem devletlerinin Ukrayna bağımsızlığına neden destek vermeleri gerektiğine dair detaylı açıklamalar bulunmaktadır.
Kitapta 1915 koşullarına göre sade bir dil kullanılmıştır. Çalışma transkripsiyon çalışması olduğu için kişi ve yer adlarının bugünkü yazım şekillerine yer verilmiş, noktalama işaretleri kitapta olduğu gibi korunmuştur. Noktalama işaretlerinin bazıları günümüzden farklı olarak kullanılmış olabilir. Orijinal metinde olduğu gibi kişi isimleri (parantez) içinde ifade edilmiştir. Okurların orijinal kitap ile aynı sayfa akışını takip edebilmeleri için Osmanlıca aslındaki sayfa numaraları metin aralarında verilmiştir.
Ukrayna Türkiye Rusya (Makaleler Mecmuası) bağımsızlık yanlısı Ukrayna milliyetçilerinin Türkiye’de yayımladıkları ilk çalışma olmasından dolayı ayrı bir önem taşımaktadır. Kitapta; Ukraynalıların etnik kökeni, komşuları ile ilişkileri, tarihi, kültürü, dili, sanatları, edebiyatı, medeni dünyada var olma mücadeleleri, bağımsızlık talepleri, bağımsızlık mücadelesine destek veren Ukrayna sivil toplum örgütleri, siyasi partileri ve siyasi akımları hakkında önemli bilgiler yer almaktadır. Söz konusu içeriklerin Ukrayna bağımsızlık hareketinin içinde yer alan önemli isimler tarafından hazırlanması ve yayımlanması ayrı bir önem taşımaktadır.
Kitap, alanda çalışma yapan tüm araştırmacılar için dönemin tanıklığını yapmış bir propaganda metni olduğu için birinci el kaynak özelliği taşımaktadır. Kitabın dönemin (1915) kamuoyunu etkilemek için sade bir Türkçe ile hazırlanmış olması ve Ukrayna ile Ukraynalılar hakkında akıcı ve anlaşılır bilgi sunması yönüyle genel okuyucuya da hitap etmektedir.
Ukrayna’da veya Dünyanın herhangi bir yerinde çatışmanın önlenmesi, barışın ve huzurun kalıcılığının sağlanması için şüphesiz bireylerin ve toplumların kültürel varlıklarının anlaşılmasına ihtiyaç vardır. Birbirlerini anlamayan toplumların arasında barışın ve huzurun sürdürülebilirliğinden söz edilemez. Ukrayna Türkiye Rusya (Makaleler Mecmuası) 20. yy’ın başında tam da bu gerekçe ile Ukraynalılar tarafından yayımlanmış bir kitaptır.
Kitap kapağı ve atıf sloganı Ukrayna ve Dünya çocukları için barış dileyen Derin Kömür’e aittir. O’nun dileğini biz de tekrarlıyoruz… TÜM DÜNYAYA BARIŞ GELSİN…
İstanbul 2022
EĞİTİM PSİKOLOJİSİ LABORATUVARI - Tecrübi Ruhiyat Laboratuvarı
EĞİTİM PSİKOLOJİSİ LABORATUVARI - Tecrübi Ruhiyat Laboratuvarı
EĞİTİM PSİKOLOJİSİ LABORATUVARI - Tecrübi Ruhiyat Laboratuvarı
Mustafa Rahmi Balaban - 1923
Bu çalışmaya neden ihtiyaç duyuldu?
Eğitim Psikolojisi Laboratuvarı adıyla okuyucuların istifadesine sunduğumuz eser; Türk Eğitim Tarihinde “özel yetenekliler/üstün zekalılar” eğitimine dair araştırmaların bir parçası olarak ortaya konuldu. Başlangıçta Enderun Mektebi’nin üstün yeteneklilerin eğitimine dair bıraktığı boşluğun nasıl doldurulduğuna dair yaptığımız araştırmalarda Tanzimat ve Osmanlının son dönemine eğilmişken; Maarif Nezaretinin bu alanda sürdürdüğü çalışmaların Maarif Vekaleti tarafından da sürdürüldüğünü tanıklık ettik. I. Dünya Savaşı’nın sarsıcı etkisi; Cumhuriyetin kuruluşundaki yokluklara rağmen alana dair çalışmaların zindeliğini kaybetmeden Dünya’daki gelişmelerin yakından takip edilerek ülkemizde de geliştirilerek devam ettirilmesi bizi bu çalışmanın detaylarının yayınlanması ve yayımlanmasına yöneltti.
1924 yılında henüz Cumhuriyet’in ilk yılında “Terbiyevi Ruhiyat Laboratuvarı” adlı Mustafa Rahmi Bey (Balaban) tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yayımlanan eser yeni hükümetin Eğitim Politikaları ve özelinde “özel yetenekliler / üstün zekalılar” ın tanılanmasına, eğitimine yönelik politikalar hakkında önemli ipuçları vermektedir. Türkiye’de yetenek tanılamalarına, üstün zekalıların eğitimine dair çalışmaların hükümet-devlet politikası olup olmadığına dair önemli belgelerden biridir aynı zamanda.
PROF. DR. FAHREDDİN KERİM GÖKAY VE ZEKA ARAŞTIRMALARI
PROF. DR. FAHREDDİN KERİM GÖKAY VE ZEKA ARAŞTIRMALARI
Prof. Dr. Fahreddin Kerim Gökay ve Zeka Araştırmaları adlı bu eserde Gökay'ın detaylı biyografisini ve 1924 yılında eğitimciler için zeka tetkiklerinin nasıl yapılması gerektiğini açıkladığı Tecrübi Ruhiyatta Muayene Usulleri adlı eserinin tüm içeriği orjinal metni ve transkript metni ile birlikte bulunmaktadır.
1924’te zeka testlerinin sağlık personeli (hekim yada hemşire) tarafından mı? eğitim personeli (öğretmen veya özel yetiştirilmiş testör) tarafından mı? Yoksa psikologlar tarafından mı? yapılması gerektiğinin tartışıldığı bir dönemde psikiyatri ve nöroloji ihtisasına sahip bir hekimin eğitimciler ve öğretmenler için psikolojik testlerin uygulanmasına dair bir rehber kitap yayımlanması hayli ilgi çekici ve bir o kadar da önemlidir.
LİSE TARİH DERS KİTAPLARINDA I. DÜNYA SAVAŞI KONUSUNUN EVRİMİ
(Tam metin için tıklayınız…) Ders kitapları öğrenciler ve öğretmenlere doğrudan ulaşan önemli bir eğitim aracıdır. Tarih ders kitapları içeriği amacına…
20. Yüzyılın İlk Yarısında Zeka ve Yetenek Tanılama Çalışmaları
Bildiri Tam Metni için tıklayınız… İnsanoğlu bilinen en eski dönemlerden bu yana ölçmeyi kullanır. Ölçüm amacına göre ölçütler ve ölçüm…
Talebenin Sicil Defteri
Talebenin Sicil Defterinde Mevcut Olan Sualler Berveche Atidir: 1. Şakirdin tarz ve sureti hareketi 2. Zeka ve kabiliyet-i fikriyesi 3. …
ENDERUN MEKTEBİ TALİMATI adlı kitabımız yayınlandı.
Enderun Mektebi’nin 1901 de rika hattıyla hazırlanarak Hazine-i Hümayun Kethudalığı tarafından mühürlenen talimatı mektebin işleyişine dair önemli detaylar içermektedir. Otuzsekiz sayfadan oluşan talimatın ilk yirmiki sayfalık kısmı günümüz eğitim mevzuatındaki yönetmeliklerin şekil özelliklerine büyük benzerlik göstermektedir. Diğer onaltı sayfalık kısmı ise personelin özlük haklarına dair hukuki düzenlemelerden oluşmaktadır. Çalışmamızda ellibeş maddelik kısmından oluşan, mektebin işleyişine dair bölümler ile mektebin müfredat programlarının bulunduğu bölümler konu edilmiştir
OSMANLI DEVLETİ ENDERUN MEKTEBİN’DE EĞİTİM SİSTEMİ VE TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNE ETKİLERİ
Zaman durağan bir kavram değil… Su gibi akıp gidiyor. Zaman zaman akıntının hızına kapılıp gidiyorsunuz, zaman zaman aheste aheste dakikaların içinde salınıp tadını çıkartıyorsunuz. Zaman zaman da anaforlar, girdaplar sizi bilinmeyen saniyelerin içinde döndürüp duruyor… Zaman zaman istediğiniz, zaman zaman istemediğiniz, bazı anlar farkına vardığınız, bazen de hiç ummadığınız bir yolculukta akıp gidiyorsunuz. Gel zaman, git zaman bu yolculuğun içinde siz de yola çıktığınız günkü gibi kalmıyorsunuz… Biteceğini hiç düşünmediğiniz bu yolculuk; kimi için bir limanda, kimi için bir çiftçinin tarlasında, kimi için ucu görünmeyen okyanuslarda, güneşin cazibesine kapılanlar için de gökyüzünde son buluyor.
ENDERUN SCHOOL INSTRUCTIONS: Instructions Special For Enderun-u Humayun Mekteb-i Aliye
The Enderun School’s instruction prepared in 1901 and sealed by the Hazine-i Humayun Kethuda contains important details regarding the functioning…
Üstün Yeteneklilerin Eğitimi
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Çocuk Gelişimi Programı tarafından düzenlenen “Enderun Mektebinden Bugüne Üstün Yeteneklilerin Eğitimi” adlı seminer 24 Aralık…
Minik Dahiler Ne ile Meşguldü?
MİNİK DAHİLER NE İLE MEŞGULDÜ Sanatçılarımızın, ressamlarımızın, şairlerimizin pek çoğunun ilk eseri, ilk resmi, ilk şiiri hatta ilk karalama ve…
Türkiyenin İlk Zeka Testi – Çocuklarda Zekanın Mikyası
“Çocuklarda Zekanın Mikyası” adlı eser Alfred Bineth ve Dr. Simon tarafından 1905 te hazırlanan zeka testi olup 1914 yılında İbrahim Alaeddin bey tarafından tercüme edilip yayınlanmış ve kısa sürede tükenip 1915 yılında ikinci baskısı yapılmıştır. 1931’de yeni harfler ile de basılmıştır. Dönemin eğitim dergilerinde özeti ve tanıtım yazılarına da yer verilmiştir. Darülmuallimin ve Darülmuallimat’da (Erkek Öğretmen Okulu, Kız Öğretmen Okulu) bizzat İbrahim Alaeddin bey tarafından uygulama eğitimleri verilmiştir. İbrahim Alaeddin beyin zeka testleri hakkında yaptığı bu çalışmalar Maarif Vekaleti tarafından taltif edilmiştir.
Zeka ve Yetenek Tedkikleri
Özel eğitim, özel ve üstün yeteneklilerinin eğitimi, Türk Eğitim Tarihi, Türk Eğitim Sistemine dair yapılan çalışma ve üretilen yazınlarda Türkiye’de 1900-1950 arası dönem zeka, yetenek, kabiliyet testleri ile bunlara dair tarama ve tanılama faaliyetlerine dair yeterince değinilmediği görülmektedir. Bazı akademik çalışmalarda kronolojik sıralamada bu dönem adeta fetret devri gibi tanımlanmamış, açıklanmamış, aydınlatılmamış bir ara dönem gibi durmaktadır. Çalışmamızda bu dönemi aydınlatacak verilerin önemli ve çarpıcı detaylarından bir kısmına yer verdik.
