-Kayseri’den Lizbon’a – 90’lı yılların ilk yarısı… Manisa’da hava limanı yok. Seçim vaatleri ile karışık köylünün arazisini havalimanı yapma vaadiyle…
Üstün Zekalıların Eğitimi ve Prof. Dr. Mustafa Şekip TUNÇ Mustafa Şekip Tunç’un Türkiye’de felsefe, sosyoloji ve psikoloji alanına katkıları detaylı…
Cumhuriyetimizin 100. Yılında konuşamadığımız, fakat sonrasında da konuşulamayan pek çok eğitim tarihi konusu var. Bu konuların günümüzde de benzer ihtiyaçlardan…
Bu e-kitap içeriğine ulaşmak için tıklayınız… İLK MEKTEPLERİN MÜFREDAT PROGRAMI – 1924 (Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekaleti’nin 5 sınıflı ilkokullar için hazırladığı…
Prof. Dr. Fahreddin Kerim Gökay ve Zeka Araştırmaları adlı bu eserde Gökay’ın detaylı biyografisini ve 1924 yılında eğitimciler için zeka tetkiklerinin nasıl yapılması gerektiğini açıkladığı Tecrübi Ruhiyatta Muayene Usulleri adlı eserinin tüm içeriği orjinal metni ve transkript metni ile birlikte bulunmaktadır.
Cumhuriyet döneminde önemli günlerin ve bayramların kutlama merasimine başlamadan önce protokolün ilk ve en önemli uğrak yeri darüleytamlar olmuştur. Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere devlet erkanının önde gelenleri önemli günler ile birlikte yurt gezilerine çıktıklarında da bu tutumu sürdürmüşlerdir. Gittikleri şehir ve beldelerde ziyaret edilen ilk mekanlar arasında darüleytamlar bulunmaktadır. Yine dönemin önde gelen isimlerinin çoğunun belki de tamamının gizli açık himaye ettikleri öksüz ve yetimler olmuştur.
İki ünlü Talim ve Terbiye Kurulu Üyesi Uzmanı Ali Haydar Taner ve İbrahim Alaeddin Gövsa’nın Tartışması…
20. yüzyılın başında zeka ve yetenek tanılamalarına dair çalışmalar uluslararası popülerliğe kavuştuğunda Türk eğitimciler de bu konulara eş zamanlı ilgi duymuşlar ve bu alana dair yaptıkları çeviriler, ürettikleri teori ve uygulamalar, eleştiriler ile konunun Türk eğitim sistemine intibakına öncülük etmişlerdir. Yetenek ve zeka araştırmalarına dair dönemin öncü isimlerinden Ali Haydar Bey ile İbrahim Alaeddin Bey’lerin beslendikleri iki farklı akımın etkisini taşıdıkları ve bu etkiye bağlı olarak ilginç bir tartışmaya girdikleri görülmektedir. Öğrenci tanılama çalışmalarına dair Alman Jena Üniversitesi’ne psikoloji (ruhiyat) ihtisası yapan Ali Haydar Bey uzun vadeli süreç gözlemine dayanan öğrenci ürün dosyası (portfolyo) üzerinden tanılama usulünü; İsviçrede pedagoji eğitim alan İbrahim Alaeddin Bey ise Türkçe’ye Fransızcadan çevirisini yaptığı zeka testi (Alfred Bineth Testi) ile tanılama usulünü savunmaktadır.
Avrupa ve Amerika ruhiyatçılarının ve terbiyecilerinin ihtibari tarikde yavrularını, son rabi asr zarfında en ziyade zekanın tedkik ve tahlili meselesi işgal etmektedir. Bununla beraber alimler, zekanın umumi tarifini yapmak hususunda henüz ittifak edememişlerdir. Fakat bu tarifin henüz yapılmamış olması zeka hakkında tedkikat icrasına mani değildir. Netekim elektrik ve mıknatıs gibi tabii kuvvetlerin de henüz mahiyeti malum olmadığı halde bunların tezahürleri ve hadiseleri tedkik edilebilmektedir. Zeka sahasında ihtibari ve tecrübi tetkiklere devam edilecek olursa, bu sayede zekanın mahiyetinin daha büyük bir vuzuhla tayin edeceği ümid edilmektedir.
Özel eğitim, özel ve üstün yeteneklilerinin eğitimi, Türk Eğitim Tarihi, Türk Eğitim Sistemine dair yapılan çalışma ve üretilen yazınlarda Türkiye’de 1900-1950 arası dönem zeka, yetenek, kabiliyet testleri ile bunlara dair tarama ve tanılama faaliyetlerine dair yeterince değinilmediği görülmektedir. Bazı akademik çalışmalarda kronolojik sıralamada bu dönem adeta fetret devri gibi tanımlanmamış, açıklanmamış, aydınlatılmamış bir ara dönem gibi durmaktadır. Çalışmamızda bu dönemi aydınlatacak verilerin önemli ve çarpıcı detaylarından bir kısmına yer verdik.
“Çocuklarda Zekanın Mikyası” adlı eser Alfred Bineth ve Dr. Simon tarafından 1905 te hazırlanan zeka testi olup 1914 yılında İbrahim Alaeddin bey tarafından tercüme edilip yayınlanmış ve kısa sürede tükenip 1915 yılında ikinci baskısı yapılmıştır. 1931’de yeni harfler ile de basılmıştır. Dönemin eğitim dergilerinde özeti ve tanıtım yazılarına da yer verilmiştir. Darülmuallimin ve Darülmuallimat’da (Erkek Öğretmen Okulu, Kız Öğretmen Okulu) bizzat İbrahim Alaeddin bey tarafından uygulama eğitimleri verilmiştir. İbrahim Alaeddin beyin zeka testleri hakkında yaptığı bu çalışmalar Maarif Vekaleti tarafından taltif edilmiştir.
